Himba en droogte

Het gebied waar de Himba leven is economisch geïsoleerd. Tijdens droogteperiodes kunnen de mensen hier nauwelijks rekenen op hulp of ondersteuning, waardoor voedseltekorten en ondervoeding ernstige problemen worden. Dit wordt in deze gebieden verergerd door de beperkte infrastructuur en het gebrek aan toegang tot gezondheidszorg en humanitaire hulp.

De Himba staan bekend om hun sterke verbondenheid met hun traditionele levenswijze, die voornamelijk draait om vee. Het vee is niet alleen een bron van voedsel, maar ook een belangrijk symbool van rijkdom en sociale status binnen hun gemeenschap. Runderen en geiten voorzien hen van melk, vlees, en soms ook bloed, wat een belangrijk onderdeel is van het dieet. In tijden van droogte sterven veel van deze dieren door een gebrek aan gras en water. Dit verlies heeft grote gevolgen voor de voedselvoorziening en economische stabiliteit. Zonder vee raken ze een belangrijke bron van voedsel kwijt en worden ze kwetsbaarder voor honger en ondervoeding. Water is schaars in het gebied waar de Himba leven, zelfs in normale omstandigheden. In tijden van extreme droogte wordt het bijna onmogelijk om voldoende water te vinden voor zowel mensen als dieren. Himba-vrouwen lopen vaak lange afstanden om water te halen, en in tijden van droogte moeten ze nog verder lopen. Dit leidt tot uitputting en gezondheidsproblemen.

De Himba zijn semi-nomadisch, wat betekent dat ze regelmatig met hun vee verhuizen op zoek naar betere weidegronden en water. Door de toenemende droogte worden deze migratiepatronen verstoord, omdat traditionele waterbronnen opdrogen en vruchtbare gebieden zeldzamer worden. Dit dwingt hen om grotere afstanden af te leggen, wat hun leven fysiek zwaarder en onzekerder maakt.

De frequentie en intensiteit van droogteperiodes in Namibië zijn de afgelopen decennia toegenomen, mede door de klimaatverandering. Langdurige droogte wordt steeds normaler. Dit bemoeilijkt het voortbestaan van de traditionele Himba-levensstijl. In sommige gevallen worden zij gedwongen om de nomadische levenswijze op te geven en zich in meer permanente nederzettingen te vestigen, waar ze afhankelijker worden van voedselhulp of ander extern ingrijpen.

Waarom is het nu droger dan voorheen?

De droogte in Noord-Namibië, waaronder de regio waar de Himba’s leven, is de afgelopen jaren ernstiger geworden. Dit kan worden toegeschreven aan verschillende factoren, zowel natuurlijke als door de mens veroorzaakte:

Klimaatverandering
Dit heeft wereldwijd invloed op weerpatronen. Zuidelijk Afrika is een van de regio’s die kwetsbaar is voor de gevolgen. Door de opwarming van de aarde stijgen de temperaturen, wat leidt tot verdamping van het beschikbare vocht en minder neerslag. Dit zorgt ervoor dat seizoensgebonden regens onregelmatiger worden en soms volledig uitblijven. Passaatwinden, die normaal gesproken vochtige lucht naar de regio brengen, kunnen door globale klimaatverschuivingen minder actief zijn. Dit leidt tot minder regenval in bepaalde jaren.

El Niño
Dit is een klimatologisch fenomeen dat de oceaan- en atmosferische omstandigheden in de Stille Oceaan beïnvloedt. Het heeft ook een effect op weerpatronen in Afrika. Tijdens een El Niño-jaar krijgen sommige delen van Zuidelijk Afrika, waaronder Namibië, minder regen dan normaal. Dit resulteert in langere periodes van droogte.

Afname van regenval en onregelmatige seizoenen
Noord-Namibië bevindt zich in een semi-aride klimaat, wat betekent dat de regenval sowieso al beperkt is. De afgelopen jaren is er echter een merkbare afname in de hoeveelheid regen die tijdens het regenseizoen valt. Regens zijn vaak laat, onregelmatig of te kort om de landbouw en veeteelt in de regio te ondersteunen. Samenvattend wordt de droogte in Noord-Namibië voornamelijk veroorzaakt door de combinatie van natuurlijke weerpatronen, zoals El Niño en klimaatverandering, in combinatie met lokale factoren zoals landdegradatie en een toenemende vraag naar water. Dit maakt de situatie ernstiger dan in voorgaande jaren.